Van vakantie hoop je uitgerust en ontspannen terug te komen. Maar als je het chikungunya-virus oploopt, dan ben je alles behalve ontspannen. De van oorsprong Afrikaanse ziekte sloeg vorig jaar flink om zich heen op de ABC-eilanden, waar tienduizenden mensen besmet raakten, aldus de GGD. Het virus dat je krijgt door een muggenbeet, veroorzaakt pijnlijke gewrichten, en is inmiddels ook in Europa, Zuid-Amerika, Afrika en Azië op te lopen. Wereldwijd raakten al ruim drie miljoen mensen besmet (Sciencenews.org).

ALLES DOET PIJN

Als je besmet bent met Chikungunya krijg je binnen drie tot zeven dagen last van plotse hoge koorts, huiduitslag, flinke gewrichtspijn en gewrichtszwellingen. Hoewel de symptomen meestal na een week wel weer weg zijn, houden sommige mensen nog maandenlang last van pijn. Jonge kinderen, baby’s, ouderen en mensen met medische aandoeningen zijn extra vatbaar voor de ziekte. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 60% van de patiënten na een jaar nog last hebben van gewrichtspijnen. (PLOS Neglected Tropical Diseases, 2013)

Je kunt besmet raken als je gestoken wordt door één van de twee typen besmette Aedesmuggen, agressieve soorten die vooral overdag bijten. Het zijn dezelfde muggen die ook het denguevirus overbrengen. Hoewel de eerste soort voornamelijk in tropische gebieden leeft, is de tweede over de hele wereld te vinden, waaronder Europa. De muggen raken geïnfecteerd door het bijten van mensen of dieren die het virus dragen. Vervolgens infecteren zij weer de mensen die ze zelf bijten. Hoewel er gevallen van chikungunya in Nederland geregistreerd zijn, is er Nederland geen mug die dit virus kan verder verspreiden.

OVERAL EN NERGENS

Chikungunya is geen gevaarlijke ziekte waaraan je doodgaat, stelt het RIVM. Mensen die de ziekte hebben en overlijden, hebben meestal andere medische condities die ze heel kwetsbaar maken. Het virus werd in 1952 voor het eerst in Afrika genoteerd, waarna het langzaamaan verder door Afrika en Azië verspreidde. Sinds 2007 gaat het hard. In dat jaar werd het eerste geval van Chikungunya in een niet tropisch land (Italië) geregistreerd, wat aangaf dat het virus een nieuwe drager (mug) had gevonden die in koudere gebieden leefde. In dat land werden dat jaar 200 gevallen geregistreerd. Sinds dat jaartal explodeerde het aantal besmette landen.

In oktober 2013 werd de ziekte actief in het Carribisch gebied. Sint Maarten telde het eerste geval begin 2014, in juni werd het eerste geval in Bonaire geconstateerd en in augustus was ook Curaçao aan de beurt. De ziekte komt echter vrijwel wereldwijd voor: van de Verenigde Staten tot Argentinië, van midden Afrika tot het puntje van Zuid Afrika, geheel Zuid-Oost Azië, een deel van Australië en China, en rondom de Middellandse Zee. Het is nog onduidelijk hoe lang de mug in zachtere temperaturen kan overleven, maar voorlopig lijkt de opmars van de mug nog niet te stoppen.

DE JUISTE BESCHERMING

Omdat er geen vaccin is tegen het virus, grijpt het vaak heel snel om zich heen. Zo raakten op het eiland Reúnion (naast Madagaskar) ruim 266.000 mensen besmet op een bevolkingsaantal van 800.000. Gelukkig kun je het virus maar één keer krijgen, waardoor een groot deel van de bevolking nu resistent is. De rest loopt natuurlijk gewoon nog risico, ook als toerist, en dus is het belangrijk jezelf goed te beschermen.

Dit doe je door lange en goed bedekkende kleding te dragen, jezelf goed in te smeren met DEET-producten, te slapen onder een geïmpregneerde klamboeen niet vlakbij stilstaand water te blijven staan. Smeer je na het zwemmen opnieuw in met DEET-producten om altijd goed beschermd te zijn. Zo kun je pijnloos en zorgeloos van je vakantie genieten, ook na terugkomst.